Gospodarka odpadami
Prowadzący przedmiot
dr inż. Monika Czop
Prowadzący laboratorium
mgr inż. Adrian Mrozek
mgr inż Ewelina Piątkowska
Informacje
Liczba punktów ECTS: 4
Liczba godzin: wykład 15 E
laboratorium 15
Założenia i cele przedmiotu
Celem wykładu będzie zapoznanie studentów z nowoczesnymi technikami oraz technologiami dotyczącymi gospodarki odpadami w zakresie minimalizacji produkcji odpadów, odzysku i unieszkodliwiania.
Celem zajęć jest przekazanie studentom wiedzy i umiejętności umożliwiających określenie podstawowych składników odpadów oraz sposobów interpretacji uzyskanych wyników.
Analiza laboratoryjna stanowi ważny element gospodarki odpadami ponieważ jej wyniki pomagają w doborze optymalnej metody przekształcenia, wykorzystania lub unieszkodliwiania.
Oznaczenia ujęte w harmonogramie zajęć stanowią minimum jakie jest potrzebne do przeprowadzenia analizy właściwości fizykochemicznych odpadów.
Treść wykładu
Odpady – wprowadzenie podstawowego słownictwa związanego z gospodarką odpadami, klasyfikacja odpadów, podstawowe akty prawne, wskaźniki ilościowe i jakościowe.
Procedura minimalizacji odpadów – ogólne zasady i struktura procedury, techniki minimalizacji odpadów.
Systemy segregacji odpadów - segregacja pierwotna, tzw. "selektywna zbiórka u źródła", segregacja wtórna w specjalnie do tego celu wybudowanym zakładzie.
Technologie kompostowania – kompostowanie jednostopniowe i dwustopniowe (biostabilizacja w systemie statycznym, biostabilizacja w systemie dynamicznym), inne technologie obróbki biotermicznej.
Fermentacja metanowa odpadów jako przyszłościowa energetyka rozproszona.
Technologia eksploatacji składowisk - charakterystyka ogólna, układ i ogólna koncepcja technologiczna składowiska, technologia składowania odpadów wymieszanych, technologiczne obiekty pomocnicze.
Metody rekultywacji składowisk - rekultywacja biologiczna i techniczna.
Odzysk energii oraz paliwo z odpadów - podstawowe właściwości fizyczne i chemiczne paliwa z odpadów, emisja zanieczyszczeń przy spalaniu paliwa z przetworzonych odpadów.
Treść laboratorium
W ramach przedmiotu realizowane są zajęcia laboratoryjne w podziale na sekcje.
Pierwsze zajęcia laboratoryjne są zajęciami organizacyjnymi. W ramach zajęć studenci zostaną podzieleni na sekcje i zapoznają się z zasadami pracy obowiązującymi w Laboratorium Analiz Fizykochemicznych Katedry Technologii i Urządzeń Zagospodarowania Odpadów. Na zajęciach organizacyjnych studenci zostaną przeszkoleni odnośnie zasad BHP.
Tematyka zajęć laboratoryjnych z przedmiotu Odpady specjalne i niebezpieczne, obejmuje następujące zagadnienia:
- Oznaczanie toksyczności odpadów z zastosowaniem nasion rzeżuchy ogrodowej.
- Oznaczanie wilgotności całkowitej metodą wagową.
- Oznaczanie zawartości części palnych i niepalnych.
- Oznaczanie zawartości części lotnych metodą wagową.
- Przygotowanie wyciągu wodnego z odpadów stałych,
- Oznaczenie pH wyciągu z odpadów.
- Oznaczanie zawartości chlorków w wyciągu wodnym z odpadów.
- Oznaczanie twardości ogólnej w wyciągu wodnym z odpadów.
- Oznaczanie kwasowości ogólnej (kp) i mineralnej (km) w wyciągu wodnym z odpadów.
- Oznaczanie zasadowości ogólnej (zp) i mineralnej (zm) w wyciągu wodnym z odpadów.
- Oznaczenie zawartości fosforu w odpadach.
- Oznaczenie węgla organicznego w odpadach.
- Oznaczenie azotu ogólnego metodą Kjeldahla w odpadach.
Szczegółowy harmonogram zajęć laboratoryjnych dla poszczególnej grupy:
W trakcie realizacji ćwiczeń laboratoryjnych wynikających z harmonogramu studenci sporządzają kartę pomiarową na której zamieszczają uzyskane wyniki i po zakończeniu zajęć przedkłada prowadzącemu do podpisu - pobierz wzór.
Ze względu na bezpieczeństwo, wszystkich uczestników zajęć laboratoryjnych obowiązuje odzież ochronna, okulary i rękawiczek jednorazowych.
- Wykład – Egzamin pisemny ----> pytania
- Laboratorium----> zagadnienia do zaliczenia
Ocena końcowa to: 70% oceny egzaminu pisemnego oraz 30% ocena końcowa z laboratorium.
Literatura (podstawowa i specjalistyczna)
- Praca zbiorowa pod redakcją Biegańskiej Jolanty. Metody analizy w gospodarce odpadami. Zbiór instrukcji do ćwiczeń laboratoryjnych. Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice 2008.
- Skalmowski Krzysztof: Poradnik gospodarowania odpadami - praca pod redakcją, Wyd. Verlag Dashofer, Warszawa 2008.
- Bilitewski Bernd, Hardtle Georg, Marek Klaus: Podręcznik gospodarki odpadami - teoria i praktyka, Wydawnictwo „Seidel-Przywecki" Sp. z o.o. Warszawa 2003.
- Żygadło Maria: Gospodarka odpadami komunalnymi. Wyd. Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce 1999.
- Wandrasz Janusz W, Wandrasz Andrzej J.: Paliwa formowane. Biopaliwa i paliwa z odpadów w procesach termicznych, Wydawnictwo Seidel-Przywecki, Warszawa 2006.
- Rosik-Dulewska Czesława, Podstawy gospodarki odpadami, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.
- Bendkowski Józef, Wengierek Maria, Logistyka odpadów, Tom II: Obiekty gospodarki odpadam, Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice 2004.
- e-źródła dostępne w Bibliotece Głównej Politechniki Śląskiej (ISI Web of Knowledge, Elsevier - Science Direct, SciFinder, Web of Science itp.)