Katedra Technologii i Urządzeń Zagospodarowania odpadów

 

Odpady niebezpieczne

Prowadzący

dr hab inż. Jolanta Biegańska, prof. Pol. Śl.

Prowadzący

dr inż. Monika Czop

Informacje

Liczba punktów ECTS: 5

Liczba godzin: wykład 30E

                    laboratorium 30

Założenia i cele przedmiotu

Wykład:· opanowanie zagadnień poruszanych podczas zajęć od strony teoretycznej jak i ich praktycznego zastosowania.

Laboratorium:· obecność na ćwiczeniach laboratoryjnych, · przygotowanie do laboratorium (na podstawie instrukcji, wykładów oraz literatury wskazanej przez prowadzącego), które może być zweryfikowane przez prowadzącego pytaniem lub kartkówką, · pozytywne zaliczenie wszystkich zajęć laboratoryjnych.

Treść wykładu

Kryteria oceny szkodliwości substancji: toksyczność, ekotoksyczność, rozprzestrzenianie. Definicja odpadów niebezpiecznych, ich klasyfikacja (kategorie odpadów Q1-Q16), właściwości (H1–H14), procesy unieszkodliwiania (D1-D15). Identyfikacja odpadów według Environmental Protection Agency (EPA): palność, korozyjność, reaktywność, toksyczność ekstrakcyjna. Analiza potencjalnych miejsc występowania odpadów niebezpiecznych. Minimalizacja źródeł powstawania odpadów - systemy kontroli. Metody postępowania z odpadami niebezpiecznymi: mechaniczne (metody fizyczne), chemiczne (metody chemiczne), biologiczne (procesy biologiczne) i ich wzajemne powiązania (np. mechaniczno-chemiczne, biochemiczne, biologiczno - mechaniczne, itp.), procesy termiczne: odgazowanie (nazywane pirolizą), zgazowanie, spalanie. Technologie zagospodarowania odpadów niebezpiecznych.

Treść laboratorium

W ramach przedmiotu realizowane są zajęcia laboratoryjne w podziale na sekcje.Pierwsze zajęcia laboratoryjne są zajęciami organizacyjnymi. W ramach zajęć studenci zostaną podzieleni na sekcje i zapoznają się z zasadami pracy obowiązującymi w Laboratorium Analiz Fizykochemicznych Katedry Technologii i Urządzeń Zagospodarowania Odpadów.

Na zajęciach organizacyjnych studenci zostaną przeszkoleni odnośnie zasad BHP.

Tematyka zajęć laboratoryjnych z przedmiotu Odpady specjalne i niebezpieczne, obejmuje następujące zagadnienia:

1. Oznaczanie tłuszczów i olejów mineralnych metodą ekstrakcyjną w aparacie Soxhleta w odpadach.

2. Oznaczanie palności odpadów przez pochłanianie wilgoci.

3. Oznaczanie palności odpadów przez gwałtowne reakcje chemiczne

4. Oznaczanie zawartości azotu ogólnego w odpadach.

5. Oznaczanie reakcyjności odpadów w przypadku wydzielania się toksycznych gazów.

6. Oznaczanie wybuchowości odpadów w reakcji z wodą.

7. Oznaczanie zawartości składników agresywnych.

8. Oznaczanie korozyjności odpadów przez pomiar pH.

9. Przygotowanie wyciągu wodnego z odpadów niebezpiecznych.

10. Oznaczanie zawartości ortofosforanów(V) w wyciągu wodnym z odpadów.

11. Oznaczanie zawartości siarczanów(VI) w wyciągu wodnym z odpadów.

12. Oznaczanie zawiesin ogólnych, zawiesin nielotnych i zawiesin lotnych

13. Oznaczanie suchej pozostałości, pozostałości po prażeniu i straty przy prażeniu.

Student po ukończeniu przedmiotu będzie znał rodzaje odpadów niebezpiecznych powstających w różnych gałęziach działalności gospodarczej. Będzie umiał ocenić właściwości odpadów i przeanalizować możliwości bezpiecznego ich unieszkodliwiania.

Forma egzaminu/zaliczenia przedmiotu oraz warunki zaliczenia przedmiotu

1. Wykład — Egzamin pisemny.

Zaliczenie wykładu: Ocena końcowa to: 50% oceny z wykładu plus 50% ocena końcowa z laboratorium.

2. Ocena końcowa z laboratorium do składowa dwóch wartości: 30% stanowi średnia z ocen uzyskanych ze sprawozdań, a 70% stanowi ocena uzyskana z kolokwium końcowego.

Literatura (podstawowa i specjalistyczna)

1. Biegańska J., Czop M., Kajda-Szcześniak M.: Gospodarka odpadami niebezpiecznymi. Materiały do zajęć laboratoryjnych, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2010.

2. Praca zbiorowa pod red. Jolanty Biegańskiej: Metody analizy w gospodarce odpadami. Zbiór instrukcji do ćwiczeń laboratoryjnych, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2008.

3. Wandrasz Janusz W., Biegańska J.: Odpady Niebezpieczne. Podstawy teoretyczne, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2003.

4. Wandrasz Janusz W.: Gospodarka odpadami medycznymi, Wydawca: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych, Poznań, 2000.

5. Praca zbiorowa pod red. prof. dra hab. inż. Marka Biziuka: Pestycydy występowanie oznaczanie i unieszkodliwianie, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 2001.

6. Peter O˘Neill: “Chemia środowiska”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa - Wrocław 1997.

7. Zakrzewski Sigmund F.: “Podstawy toksykologii środowiska”, PWN, Warszawa 1997.

8. Seńczuk W.: “Toksykologia” Wydawnictwo Lekarskie, PZWL, Warszawa 1994.